مدیران ویکینویسانی هستند که دسترسیهای فنی بیشتری برای اداره وبگاه دارند. رسم ویکیا بر آنست که این دسترسی به کسانیکه برای مدتی مشارکتکنندهٔ فعال و دائمی ویکیا بودهاند، با قوانین ویکیا آشنایند و آنرا رعایت میکنند و همچنین معتمد بین افراد دیگر هستند، اعطا شود.
در روزهای اولیهٔ ویکیا تمام کاربران مانند مدیر عمل میکردند و در اصل هم هنوز باید اینگونه میبود. تمام کاربران، حتی اگر تواناییهای بیشتر مدیریتی را نداشته باشند، میتوانند مانند یک مدیر رفتار کنند. کاربرانی که چنین رفتاری دارند احتمال بیشتری برایشان وجود دارد که به عنوان نامزد مدیریت معرفی شوند و احتمال انتخاب آنها هم بیشتر است. از ابتدا اشاره شده است که مدیران نباید همهشان از یک زیرگروه از جامعه باشند، اما باید مانند هر فرد دیگر یک عضو جامعه باشند و تنها تفاوتشان مجهز شدن به برخی ابزارهایی است که بالقوه اگر به هرکسی داده شود میتواند خطرناک باشد. در عمل، استانداردهای مدیر شدن روزبهروز بالاتر میرود اما هنوز به مدیران جدید نیاز است و هرازچندگاهی بر تعدادشان افزوده میشود.
جامعه از مدیران انتظار دارد تا برخی کارهای نگهداری و خانهداری که نیاز به دسترسیهای بیشتر دارند را انجام دهند. در میان اینکارها مراقبت از مقالات نامزد حذف و تشخیص اجماع برای نگه داشتن و یا حذف این مقالات، نگهبانی از مقالات جدید ایجاد شده و حذف سریع مقالات مصداق خرابکاری، و همچنین کمک به کاربران برای انجام کارهایی که به دسترسی مدیریتی نیاز دارند میتوان اشاره کرد. از آنجاییکه انتظار میرود مدیران کاربران با تجربه باشند، افرادی که به دنبال کمک میگردند برای پرسش، دریافت اطلاعات و تجویزهای گوناگون به نزد آنها میروند. در کل، مدیرانی که اینگونه رفتار میکنند نقش بیطرف دارند و در مسائلی که در آن به دیگران کمک میکنند دخالت مستقیم ندارند.
محتویات
مدیران به چه چیزهایی دسترسی دارند؟
نرمافزار ویکی قابلیتهای مهم محدود شدهای دارد. از آن قابلیتهای محدود، مدیران به موارد اشاره شده در زیر دسترسی دارند.
صفحات محافظت شده
- ویرایش صفحهٔ اصلی، و صفحات محافظت شدهٔ دیگر. در مورد صفحهٔ اصلی، شما میتوانید پیشنهاد تغییرات خود را در بحث:صفحهٔ اصلی بیان کنید. صفحاتی هم که مورد حملات زیاد خرابکارانه یا درگیری ویرایشی واقع میشوند، متأسفانه نیاز به محافظت شدن پیدا میکنند.
- محافظت کردن و یا خارج کردن صفحهای از محافظت. اینکار فقط در مواقع اضطراری صورت میگیرد.
حذف و احیا
- حذف صفحات و تاریخچهٔ آنها. در برخی موارد حذف تبدیل به یک موضوع فنی میشود، چراکه باید صفحهٔ تغییر مسیر حذف شود تا راه برای انتقال مقاله باز شود و یا اینکه صفحهای که تاریخچهاش شکسته شده حذف شود و قسمتهای مختلف آن به هم چسبیده شوند. در بعضی موارد هم نیاز به حذف ویرایشهای ناقض حق تکثیر از تاریخچهٔ مقاله پیدا میشود.
- مشاهده و احیای صفحات حذف شده و تاریخچهٔ آنها.
- حذف دائم تصاویر.
واگردانی
- واگردانی سریع صفحات. تمام کاربران میتوانند صفحات را به تاریخ قدیمیتر آن واگردانند. اما مدیران از یک ابزار خودکار برای راحتتر شدن مبارزه با خرابکاری کاربران ناشناس سود میبرند.
پنهان کردن خرابکاری از صفحهٔ تغییرات اخیر
- مدیران میتوانند خرابکاریها را از صفحهٔ تغییرات اخیر حذف کنند.
بستن و بازکردن دسترسی
- بستن دسترسی برای یک آدرس آیپی، گسترهای از آدرسهای آیپی، و یا یک یا چند حساب کاربری برای مدتی محدود یا به طور نامحدود.
- رفع محدودیت دسترسی اعمال شده طبق مورد بالا.
جهت اطلاع بیشتر درباره ضوابط محدود کردن دسترسی، به ویکیا:قطع دسترسی بروید!
طراحی و ترجمهٔ رابط کاربر
- مدیران قادر به تغییر کلمات رابط کاربری نرمافزار هستند. برای مثال «ویژه:همهٔ پیغامها» و پیغامی که به کاربران بستهشده هنگام تلاش برای ویرایش صفحه نشان داده میشود (مدیاویکی:Blockedtext).
- مدیران میتوانند به تغییر سیاساس (CSS) وبگاه در مدیاویکی:Monobook.css بپردازند.
امکانات دیگر
برخی کارهای دیگر هم که نیاز به دسترسی مدیریتی دارند به شرح زیر هستند:
- انتقال ردهها و صفحههایی که انتقال آنها قفل شده است.
- مشاهدهٔ ویژه:Unwatchedpages برای مراقبت از صفحاتی که احتمال بروز خرابکاری در آنها بیشتر است.
- مشاهدهٔ تاریخچهٔ صفحات حذف شده.
مدیر شدن
اگر مایلید که مدیر شوید، باید ویکیا:راهنمای درخواستهای مدیر شدن را بخوانید. سپس میتوانید نامزدی خود را در ویکیا:درخواستهای مدیر شدن ثبت نمایید. سپس بحثی مابین کاربران ویکیا آغاز خواهد شد تا در مورد دادن یا ندادن اختیارات مدیریتی به شما تصمیمگیری شود. بعد از دو هفته، دیوانسالار مشخص میکند که آیا اجماعی در این زمینه صورت گرفته است یا نه.
شما قبل از این که نامزد مدیریت شوید، میبایست مدتی در ویکیا ویرایش کرده و با ویکیا آشنایی لازم را پیدا کرده باشید. کارهای شما در ویکیا باید برای دیگر کاربران شناخته شده باشد و دیگر کاربران هم باید شما را بشناسند تا بتوانند برای اعطای اختیارات مدیریتی به شما اعتماد کنند.
اگرچه استفاده از حسابهای زاپاس در ویکیا عموما مجاز شمرده شده است، اما تنها یکی از حسابهای یک کاربر میتواند ابزارهای مدیریتی را داشته باشد.
لطفا توجه کنید که اگر اختیارات مدیریتی به شما داده شده است، میبایست در به کار بردن آن نهایت توجه و دقت را مبذول نمایید، مخصوصا در بستن حذف کردن صفحات و بستن آدرسهای IP. شما میتوانید چگونگی استفاده از اختیارات مدیریتی را در ویکیا:راهنمای عملکرد مدیران و ویکیا:آموزشگاه مدیران جدید فرا بگیرید. همچنین صفحاتی را که در ویکیا:آنچه یک مدیر باید خوانده باشد به آنها پیوند داده شده است، مطالعه کنید. مدیران و سایر کاربران با دسترسی بیشتر از کاربران عادی، میبایست دارای رمز ورود طولانی و پیچیدهای باشند تا خطر سوءاستفاده احتمالی از رمز عبور آنها کمتر شود.
مواجهه با شکایتها
اگر کاربری تصور میکند که مدیری برعلیه او یا کاربر دیگری بهطور ناشایستی عمل میکند، میبایست این مساله را با آن مدیر مطرح کند و تلاش کند موضوع را بهصورت عادی و مدنی حل نمایند. اما اگر موضوع حل نشد، دو طرف میتوانند برای حل مشکل به ویکیا:حل اختلاف مراجعه نمایند.
سوءاستفاده از ابزارهای مدیریتی
اگر مدیران از اختیاراتشان سوءاستفاده کنند، برکنار میشوند. مدیران با درخواست جیمبو ولز و یا تصمیم ویکیا:کمیته داوری خلع خواهند شد. البته این دو مرجع میتوانند با توجه به صلاحدید خود، مجازاتهای کوچکتری (مانند ایجاد محدودیت در ایجاد برخی از اختیارات مدیریتی و یا در نظر گرفتن یک دوره آزمایشی برای وی) را در نظر بگیرند. قدرت اجرایی و فنی خلع اختیارات مدیریتی، برعهده stewardها میباشد.